De verborgen wijnwereld van Zwitserland

Iets meer dan 6 uur reizen met de trein en je bent al in Genève, een prachtige stad vlakbij de grens met Frankrijk met uitzicht op de Mont Blanc. Zwitserland staat bekend om haar prachtige natuur, het bergachtige landschap maar ook om de chocolade, kazen, het Rode Kruis en het hoofdkantoor van de United Nations is hier gevestigd. Wanneer je door het Zwitserse landschap rijdt zul je zien dat wijngaarden onderdeel zijn van het Zwitserse landschap. Waarom heb je dan nog nooit van Zwitserse wijn gehoord? Dat komt doordat slechts 1% wordt geëxporteerd. De Zwitsers drinken het liefst zelf hun wijnen, met andere woorden: de binnenlandse vraag is zo groot dat er bijna geen wijn over is voor de export. Wat kenmerkt Zwitserland als wijnland en waarom is het zo populair onder de Zwitsers? 

Zwitserland kent 6 wijngebieden die verspreid liggen in het land. In totaal produceren ze 148 miljoen flessen per jaar waarvan dus +/- 99% door de Zwitsers geconsumeerd worden. Verspreid over de 6 wijngebieden produceren zo’n 1500 wijnboeren hun eigen wijn. En fun fact: de hoogste wijngaard van Europa is gelegen in Zwitserland onderaan het dorp Visperterminen op een hoogte van 650 en 1150 meter boven zeeniveau. De kunst van het wijnmaken is de Zwitsers ook niet geheel onbekend aangezien er sinds de tijd van het Romeinse Rijk druiven geteeld worden voor de wijnbouw. Zie hieronder de 6 wijngebieden die verspreid liggen over het land.

Mijn bezoek was aan het wijngebied Vaud en in het bijzonder naar Lavaux dat in het wijngebied Vaud ligt. Het meer van Genève heeft grote invloed op het klimaat. Het meer tempert de hoge zomerse temperaturen en verlicht ook de voorjaarsvorst waardoor het gebied een gematigd klimaat kent. Als de zon overdag over het meer schijnt, wordt veel licht gereflecteerd naar de wijngaarden die op de steile terrassen staan. De reflectie van het zonlicht zorgt ervoor dat de druiven goed rijpen. Dit gematigde klimaat en de hoge helderheid is het geheim achter de frisse en fruitige wijnen van Vaud.

Het wijngebied Lavaux in het bijzonder is zeker een aanrader om te bezoeken. Zowel vanwege de goede kwaliteitswijnen en het unieke en prachtige landschap. Het is dan ook begrijpelijk dat Lavaux in juni 2007 tot Unesco-werelderfgoed werd uitgeroepen. Er zijn genoeg mogelijkheden om indrukwekkende wandelroutes door de wijngaarden te volgen en eventueel onderweg van een heerlijk wijntje te genieten. Het is natuurlijk mogelijk om een wijnhuis te bezoeken en kennis te maken met de specifieke stijl van een wijnboer. Wij kozen ervoor om de wijnen uit het gebied te ontdekken bij Vinorama, een plek waar de wijnboeren uit de regio hun beste wijnen presenteren. Het gebied kent vele grondsoorten die het karakter van de wijnen bepalen en dat was goed terug te proeven in de verschillende Chasselas wijnen die we hebben geproefd! Van een lichte en fruitige wijn tot een sterk aromatische wijn met honing en kamille tinten. Mocht je altijd denken dat het onzin is dat de bodem impact heeft op de smaak dan zal deze proeverij je versteld doen staan omdat je het zelf kan ervaren. We sloten de proeverij af met een film over een wijnboer uit de regio die ons meenam in de uitdagingen van zijn werk. Als wijnmaker in opleiding weet ik hoeveel tijd en aandacht het verbouwen van druiven vraagt dus ik had grote bewondering voor het werk dat op deze steile hellingen verricht wordt.

Tijdens mijn flitsbezoek heb ik vooral kennis kunnen maken met de witte druivensoort Chasselas. Deze druif is typerend voor Franstalig Zwitserland en geeft subtiele en elegante wijnen die heerlijk zijn als aperitief of bij een maaltijd. Zoals ik eerder al omschreef zijn Chasselas-wijnen prachtige onthullers van het terroir. Ze bieden een subtiel maar enorm aromatisch palet. Ondanks de lage natuurlijke zuurgraad kan Chasselas bij het ouder worden aroma's verwerven van honing, vlierbloesem, kamille, met een romige textuur, bijna olieachtig, in tegenstelling tot de speelsheid van zijn jeugd met tonen van witte bloemen, vuursteen, boter of citroen. Het is daarom erg leuk om deze verscheidenheid te ontdekken tijdens een proeverij en verschillende Chasselas wijnen naast elkaar te drinken. 

Bron: Winefolly

Zwitserland kent naast de Chasselas nog vele andere druiven variëteiten. Met meer dan 252 geteelde druivensoorten en de verscheidenheid aan terroirs is Zwitserland een unicum. Wie had gedacht dat deze verborgen parel van een wijnland zoveel verscheidenheid te bieden zou hebben? Mocht je al de weg kwijt raken bij het ontdekken en onthouden van de bekendere en gevestigde variëteiten dan raak je hier al helemaal verdwaald. Het is bijna onmogelijk om elke variëteit te ontdekken en te proeven en die verscheidenheid maakt het juist ook zo leuk. Voor ieder wat wils. Zie hieronder de 10 belangrijkste druiven variëteiten van Zwitserland.

Bron: BLW 2019

Of je nou een wijnliefhebber bent of niet dat maakt in Zwitserland eigenlijk niet uit. Als je er dan toch bent zou ik zeker aanraden om langs een wijnhuis te gaan en de lokale wijnen ontdekken. Al is het maar zodat je kan opscheppen dat jij een van de weinigen bent die Zwitserse wijn heeft gedronken.